Eftirfarandi grein eftir Örn Pálsson birtist í Fiskifréttum sl. fimmtudag 29. janúar.
haldinn var 23. og 24. október sl. var eftirfarandi samþykkt:
„Gerð verði úttekt á niðurstöðu Hafró um gríðarlegt
þyngdartap. Fengnir verði óháðir
aðilar til að leggja mat á þá fullyrðingu Hafrannsóknastofnunarinnar að
meðalþyngdir elstu árganga þorsksins séu nú tugum prósenta lægri en
langtímameðaltal.“
Tillagan var meðal annars sprottin upp úr umræðum á
fundum svæðisfélaga LS eftir að rýnt hafði verið í töflur í ársskýrslum
Hafrannsóknastofnunarinnar sem sýna niðurstöður mælinga á þyngd eftir aldri úr
þorskafla. Fundarmenn voru á einu máli um að tölurnar endurspegluðu ekki
reynslu þeirra á miðunum.
Gríðarlegur munur á
meðalþyngdum
Í niðurstöðum Hafró kemur fram gríðarlegur munur milli
ára á meðalþyngd elstu árganganna.
Dæmi eru um árgang sem er rúmum eitt hundrað prósentum þyngri en
jafnaldri hans tveimur árum síðar, 2004 og 2006. Þá einkennir það úttekt þessa að mælingarnar sl. 2 – 3 árin
eru langt undir meðaltali tímabilsins 1985 – 2007. Með þessari grein fylgja
gröf sem sýna meðalþyngd 8, 9, 10, 11 og 12 ára þorsks á tímabilinu.
Viðbrögð sjómanna við þessum upplýsingum hafa verið
undrun og efasemdir. Þeir telja útilokað að slíkt geti hafa gerst án þess að
þeir hefðu tekið eftir því. Spurt hefur verið hvort tölur svo langt frá
meðaltali hafi verið teknar gildar þegar stofnstærð var reiknuð og þar með
verið ein af forsendum stofnunarinnar fyrir ráðgjöf um hámarksafla í
þorski.
Svör
Hafrannsóknastofnunarinnar
Þegar athugasemdum um þetta hefur verið komið á framfæri
við Hafrannsóknastofnunina hefur því verið svarað að svo fáir fiskar séu í
elstu árgöngunum að þetta skipti ekki máli varðandi heildarútkomu á stærð þorskstofnsins.
Vissulega nokkuð til í því, en það svar sætta trillukarlar sig ekki við. Þeir
krefjast þess að lífsafkoma þeirra og efnahagur þjóðarinnar sé ekki byggður á
„slumpi“. Hér þarf
Hafrannsóknastofnunin að gera hreint fyrir sínum dyrum, skoða gögn og
mæliaðferðir og fullvissa sig um að tekið hafi verið tillit til breyttra veiðiaðferða
til dæmis þegar bannað var að nota stærri möskva en 8 tommur. Svo mikið er frávikið frá meðaltali að
gagnrýni verður ekki afgreidd með því að hér sé á ferðinni vísindaleg
niðurstaða studd bestu þekkingu sem völ er á. Þá er einnig rétt að benda á að það munar um hvert
tonnið þegar úthlutun er komin niður í 130 þús. tonn.
Er nema von að menn
efist?
undan trúverðugleika Hafrannsóknastofnunarinnar hjá þeim sem nú fagna ákvörðun
sjávarútvegsráðherra um hækkun aflamarks í þorski um 30 þús. tonn. Þessir
aðilar hafa gríðarlega þekkingu á lífríki sjávar sem því miður hefur nánast
ekkert rými fengið innan veggja Hafrannsóknastofnunarinnar.
Er nema von að menn efist um áreiðanleika þess sem kemur
frá stofnuninni? Efist um aðrar mælingar eins og að stofnunin meti nýliðun
lélega ár eftir ár sem kemur hvorki fram í fækkun skyndilokana né
stærðarsamsetningu afla og afli á hvert bjóð fari margoft á ári yfir 400 kg, ár
eftir ár.
Það er full ástæða til gagnrýni.
Höfundur er
framkvæmdastjóri Landssambands smábátaeigenda.
,
