Vísvitandi blekkingaleikur?

Í síðustu Fiskifréttum (25. mars) birtist eftirfarandi grein eftir Arthur Bogason undir fyrirsögninni „Vísvitandi blekkingaleikur?“:

„Í síðasta
tölublaði Fiskifrétta skrifaði Kristján Þórarinsson stofnvistfræðingur „Skoðun“
undir fyrirsögninni „Ábyrgar fiskveiðar eða vísvitandi ofveiði?“

Af öllu því sem
skrifað hefur verið og sagt um veiðar á skötusel undanfarna mánuði nær grein
hans dramatísku hámarki umræðunnar. 
Í henni fer höfundur 62 ár aftur í tímann; tínir til lög um vísindalega
verndun fiskimiðanna (1948), lokaútfærslu fiskveiðilögsögunnar í 200 mílur
(1975) og baráttu Íslendinga fyrir alþjóðlega viðurkenndu forræði yfir
fiskveiðiauðlindinni (1982-samþykkt Hafréttarsáttmála Sameinuðu þjóðanna).

Ég hefði
léttilega trúað því að þetta tilskrif kæmi frá áróðursmálaráðherra LÍÚ eða
einhverri auglýsingastofu. 
staðreynd að hún komi frá eina vísindamanninum innan veggja stórútgerðarmanna
er mikið áhyggjuefni.   

Orðspor í hættu

Tilefni
greinarinnar er að í frumvarpi sjávarútvegsráðherra er að finna eftirfarandi: 

„Á fiskveiðiárunum 0-20-2009 og 1-20-2010 hefur ráðherra til ráðstöfunar, auk aflaheimilda úthlutað á grundvelli laga nr. 6-20-116 um stjórn fiskveiða, allt að 2000 lestir af skötusel hvort fiskveiðiár.“

Undir síðustu
millifyrirsögninni, „Ábyrgar fiskveiðar og ímynd á alþjóðlegum markaði”,  fullyrðir greinarhöfundur að „verði
frumvarpið að lögum muni það valda orðspori Íslendinga miklu tjóni, enda
fylgist fiskkaupendur vel með því sem gerist í fiskveiðum okkar og
fiskveiðistjórnun”.

Þetta eru stór
orð og þarfnast nánari athugunar.

Veiðar og ráðgjöf

Hafrannsóknastofnunin
gaf í fyrsta skipti út ráðgjöf  í
skötusel fyrir fiskveiðiárið 4-20-2003. 
Sú ráðgjöf var upp á 1500 tonn. 
Veiðin varð 1903 tonn, eða 27% umfram ráðgjöf.

Þrátt fyrir þessa
umframveiði gaf stofnunin sömu ráðgjöf árið eftir, 1500 tonn.  Fiskveiðiárið 5-20-2004 var veiðin 2420
tonn, eða 61% umfram. 

Nú mætti draga þá
ályktun að draga færi til tíðinda. 
Hver varð raunin? 
Hafrannsóknastofnunin bætti í ráðgjöfina.  Fyrir fiskveiðiárið 6-20-2005 lagði hún til 47% aukningu frá
fyrra ári eða 2200 tonn.

Enn var veitt
framyfir, í stað 2200 tonna urðu þau 2832, eða 29% framyfir.

Og áfram er haldið

Einhver kynni að
halda að þessi mikla umframveiði þrjú ár í röð myndi leiða til niðurskurðar í
tillögum Hafrannsóknastofnunarinnar varðandi veiðar á skötusel fyrir
fiskveiðiárið 7-20-2006.  Sú varð
ekki raunin.  Stofnunin lagði til
það sama: 2200 tonn.  Veiðin?  2672 tonn – 21% umfram.

Árið eftir, fyrir
fiskveiðiárið 8-20-2007, endurtók Hafrannsóknastofnunin leikinn, þrátt fyrir
alla umframveiðina, og lagði til 2200 tonn.  Veiðin var  2921
tonn, þriðjung – 33% umfram ráðgjöf.

Þessi upptalning
er nú þegar orðin í meira lagi pínleg, en það þarf að klára söguna.

Hafrannsóknastofnunin
lagði til fyrir fiskveiðiárið 9-20-2008 heil 2500 tonn, hæstu tonnatölu frá
4-20-2003.  Veidd voru 3444 tonn –
38% framyfir.  Heildarveiði umfram
ráðgjöf Hafró nemur þannig alls 2-0-4 tonnum. 

Til að kóróna
framantalið:  Stofnunin lagði til
fyrir yfirstandandi fiskveiðiár (0-20-2009): 2500 tonn.

Á allt þetta
minnist Kristján ekki einu orði. 

Skötuselur umframafli.png

Áhyggjur erlendra fiskkaupenda

Ekki veit ég til
þess að framangreind upptalning hafi valdið erlendum fiskkaupendum
svefntruflunum.

Hvers vegna ættu
þeir þá að hafa sérstakar áhyggjur af hugsanlegri aukningu í skötuselsveiðum
samkvæmt frumvarpi sjávarútvegsráðherra?

Þessir sömu
aðilar, sem fylgjast svona vel með því sem gerist hérlendis, samkvæmt
fullyrðingu Kristjáns, ættu að vera þess meðvitaðir hvernig einni tegund er
breytt í aðra innan kerfisins og hvernig ótal stærðir innan þess eru reiknaðar
eftirá (VS afli, undirmálsafli, o.s.frv., o.s.frv.). 

Eða eru þeir
blekktir með því að sjávarútvegsráðuneytið gefur út aflaheimildir í samræmi við
tillögur Hafrannsóknastofnunarinnar, en „sveigjanleiki“  kerfisins síðan látinn vinna í kyrrþey
við framúrkeyrsluna? 

Vita þeir að
íslenskir frystitogarar vigta ekki enn þann dag í dag inn á vinnslulínurnar og
eru þess vegna með u.þ.b. 10% skekkjumörk þegar kemur að útreikningi varðandi
nýtingartölur til útreiknings á kvóta, t.d. í þorski?  

Hvernig sú staðreynd passar við lögin um vísindalega verndun fiskimiðanna, útfærsluna í 200 mílur og Hafréttarsáttmála Sameinuðu þjóðanna læt ég öðrum eftir að útskýra“.