„Gagnrýniverðar eru tvær síðustu kvóta setningar sjávarútvegs ráðherra. Blálanga sem sett var í kvóta í ágúst 2013 og nú hlýri sem fór í kvóta í ágúst sl. LS benti á það hafi verið mistök að kvótasetja blálöngu. Ofveiði átti að svara með því að setja hömlur á beina sókn og lengja lokanir við hrygningarsvæði suður af Vestmannaeyjum og á Franshól. Hver hefur svo árangur af kvótasetningunni orðið? Afli hefur snarminnkað og ráðgjöf að sama skapi. Þá hefur veiðarfærasamsetning gjör breyst. Í stað þess að 70% blálönguaflans var veitt á línu árið 2011 var hlutfallið aðeins 27% á árinu 2017, botnvarpan hafði tekið yfir komin í 70% og sífellt hærra hlutfall sem veiðist sem meðafli. Er von nema spurt sé, hvað er að gerast varðandi blálöngu? Tölurnar benda til að stofninn sé hruninn. Aflinn á síðasta fiskveiðiári aðeins 17% af því sem hann var fyrir 5 árum og um 8% sem hann var fyrir 7 árum.
Fiskveiðiár |
Heimildir |
Afli |
Óveitt |
Ráðgjöf |
2012/2013 |
|
2.999 tonn |
101 tonn |
3.100 tonn |
2013/2014 |
2.400 tonn |
1.655 tonn |
745 tonn |
2.400 tonn |
2014/2015 |
3.308 tonn |
1.900 tonn |
1.408 tonn |
3.100 tonn |
2015/2016 |
2.984 tonn |
1.095 tonn |
1.865 tonn |
2.600 tonn |
2016/2017 |
2.380 tonn |
634 tonn |
1.746 tonn |
2.040 tonn |
2017/2018 |
2.507 tonn |
549 tonn |
1.960 tonn |
1.956 tonn |
2018/2019 |
1.703 tonn |
|
|
1.520 tonn |
Blálöngu er nú landað af 133 bátum í stað 235 bátum áður en hún var sett í kvóta. Með ört minnkandi afla og minni sókn hefur hafist stjórnlaus tegundatilfærsla og er nú svo komið að þar eru tonnin fleiri en það sem veitt er af henni.Ef á að friða blálöngu er þá ekki rétt að Hafró lækki ráðgjöfina, heldur en að horfa uppá hana notaða í tegundatilfærslu sem leiðir til umframafla í öðrum tegundum. Varla getur það verið tilgangurinn? Litlu er þetta skárra með gullax og litla karfa sem kvótasettir voru á sama tíma. Tegundatilfærsla í litla karfa var 177% umfram það sem veitt var af honum og í gullaxi voru aðeins 46% heimildanna nýttar með veiðum og tegundatilfærsla nam 53% af því sem veiddist.Í hvaða tegundir var svo breytt. T.d. gullkarfa sem varð til þess veiði þar fór 13% umfram ráðgjöf. Taflan hér sýnir ráðlagðan afla karfann á Íslandsmiðum sl. 4 fiskveiðiár.
Fiskveiðiár |
Ráðgjöf |
Afli |
Umframafli |
2014/2015 |
45.600 tonn |
48.349 tonn |
2.749 tonn |
2015/2016 |
48.500 tonn |
54.818 tonn |
6.318 tonn |
2016/2017 |
47.205 tonn |
48.532 tonn |
1.327 tonn |
2017/2018 |
45.450 tonn |
51.429 tonn |
5.979 tonn |
Líklegt er að það sama muni eiga við um hlýra. Alls 350 skip sem fengu úthlutun, 24 þeirra með 58% úthlutunarinnar. Skipum með landaðan afla mun fækka stórlega, veiðiheimildir verða notaðar til að skipta í aðrar tegundir og aflinn mun að öllum líkindum dragast saman.Þessi dæmi sem ég hef hér nefnt kalla á skoðun hjá ráðherra. Hvort hér sé um þá nýtingu og stjórnun sem lagt var upp með?