Smábátaeigendur eru slegnir yfir þeirri ákvörðun stjórnvalda að hafa ekki enn leiðrétt veiðigjald hjá litlum og meðalstórum útgerðum. Þingmenn í öllum flokkum ásamt ráðherrum hafa lýst því yfir að þar sé vandinn gríðarlegur, hreint vonleysi ríki eins og hstv. samgönguráðherra hefur orðað það.
Rúmt ár er liðið frá því að LS vakti máls á aðsteðjandi erfiðleikum. Bent var á að samtímis lækkandi fiskverði væru fyrirsjáanlegar hækkanir á veiðigjaldi í þorski sem næmi tugum prósenta.
Skýrsla sem Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir þv. sjávarútvegsráðherra lét vinna var birt á vef sjávarútvegsráðuneytisins 7. mars 2018. Skýrslan staðfesti að afkoma greinarinnar hafði versnað til muna. Öll álitaefni voru því ljós og ekkert til fyrirstöðu að kynna nýtt frumvarp.
Þó að í stefnuyfirlýsingu ríkisstjórnarinnar væri ákvæði um að endurskoða ætti lög um veiðigjöld og þau tækju tillit til afkomu, bólaði ekkert á frumvarpi frá sjávarútvegsráðherra. LS þótti það undarlegt í ljósi þess að óbreyttu yrðu engin veiðigjöld innheimt eftir 1. september og ríkissjóður yrði því af tekjum sem fjármálaráðherra gerði ráð fyrir í fjármálaáætlun.
LS þrýsti á að í væntanlegu frumvarpi, sem óhjákvæmilegt væri að kæmi fram, yrði leiðrétt misvægi sem myndast hafði á gjaldinu. Hallað hefði á litlar og meðalstórar útgerðir samhliða að hlutdeild uppsjávarskipa í gjaldinu hafði lækkað.
Þrátt fyrir framangreint mælti sjávarútvegsráðherra ekki fyrir frumvarpi til breytinga á lögum um veiðigjald.
Þegar allt var komið í eindaga var eina leiðin að fá atvinnuveganefnd til að flytja frumvarpið. Flestir kannast við eftirleikinn. Tómt klúður. Vitað var að stjórnarandstaðan var andvíg að sama lækkun næði til alls flotans. Hins vegar var ljóst að hún var fús að skoða leiðréttingu í formi lækkunar til lítilla og meðalstórra útgerða. Á það virðist ekki hafa reynt.
Já, lesandi góður, hvað gekk sjávarútvegsráðherra til? Er nema von að spurt sé.
Vinnubrögð sem hér hafa átt sér stað í þessu máli eru stjórnvöldum til vansa.
Í umsögn LS um frumvarp meirihluta atvinnuveganefndar, sem þingið hafnaði að kæmist á dagskrár, var lögð áhersla á lágmarksbreytingu. Núverandi afsláttur yrði hækkaður á litlar og meðalstórar útgerðir, alls 924 talsins. Leiðréttingin næði ekki til útgerða þar sem reiknað veiðigjald var umfram 11 milljónir á fiskveiðiárinu 2016/2017.
Landssamband smábátaeigenda telur leiðréttingu ekki þola neina bið og skorar á Alþingi að breyta lögum um veiðigjöld, áður en til þingfrestunar kemur, í þá átt sem hér er lagt til. Með því væri það svartnætti sem ríkir hjá litlum og meðalstórum útgerðum varðandi áframhaldandi rekstur burtu rekið.
Axel Helgason formaður
Örn Pálsson framkvæmdastjóri
