Hér að neðan er erindi frá LS til Atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytis varðandi beiðni um að handfæraveiðar verði undanskildar veiðibanni í hrygningarstoppi:
Landssamband smábátaeigenda óskar eftir að Atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytið geri breytingar á reglugerð um friðun hrygningarþorsks og skarkola á vetrarvertíð nr 30/2005 þannig að handfæraveiðar verði undanskildar hrygningarstoppi sem samkvæmt reglugerðinni á að hefjast 1. apríl næst komandi.
Allt frá upphafi þess að Hafrannsóknastofnun hóf að leggja til við sjávarútvegsráðherra að stöðva veiðar á líklegum hrygningartíma þorsksins, hefur LS óskað eftir að veiðibannið næði ekki til veiða með línu og handfærum.
Hér með er ósk þessi ítrekuð en eingöngu er óskað eftir því að handfæraveiðar verði undanskildar að þessu sinni.
Enn fremur er þess farið á leit við Hafrannsóknastofnun að hún upplýsi um eftirfarandi atriði:
1. Hver sé árangur af samfelldri 28 ára friðun á hrygningartíma þorsks.
2. Hver sé stofnstærð hrygningarstofns 1992 og 2018.
3. Hver sé stærðasamsetning hrygningarstofns 1992 og 2018
4. Hver séu rök stofnunarinnar fyrir því að bannið nái einnig til veiða með handfærum.
5. Hvort rannsakað hafi verið hvort sá tími sem hrygningarstoppið nær yfir sé hápunktur hrygningar á þeim svæðum sem um ræðir.
6. Einnig er óskað eftir upplýsingum um hvort þekkt sé að aðrar þjóðir stöðvi veiðar með línu og handfærum yfir hrygningartíma þorsks eða annarra fisktegunda til verndunar hrygningarstofni.
Frá því að hrygningarstopp var sett á hafa aðstæður mikið breyst og meginrök fyrir hrygningarstoppinu sem vísað var í 1992 eiga ekki lengur við að mati LS. Rökin voru helst þau að hrygningarstofn var í mikilli lægð og á niðurleið og það vantaði stærri þorsk í stofninn.
Eins og sjá má á töflum 1 og 2 hér að neðan er hrygningarstofn nú margfalt stærri en hann var fyrir rúmum aldarfjórðungi og samsetning veiðistofns hefur gjörbreyst:
Tafla 1.
Stærð hrygningarstofns í þúsundum tonna.
Tafla 2.
Hlutfall 8 ára og eldri í afla.
Mikil fækkun báta sem stunda netaveiðar.
Um 240 bátar stunduðu netaveiðar á þorski árið 1992 og veiddu um 23% af aflanum og sú stærð sem að mestu kom í netin var sú stærð sem vantaði í hrygningarstofninn. Árið 2018 stunduðu um 60 bátar netaveiðar og veiddu 6,9% af þorskaflanum sem að stærstum hluta er veitt frá janúar og að hrygningarstoppi.
Hér má sjá hvernig stærðardreifing þorsks er á milli veiðarfæra.
Hrygningarstofn þorsks hefur stækkað mikið og samsetning hans er á þann veg að stór þorskur er í mun stærra hlutfall en áður og því telur LS allar forsendur til að afnema hrygningarstopp á handfæri og vísar í eftirfarandi rök því til stuðnings:
- Sú aflaukning sem yrði yfir það tímabil sem um ræðir væri um 1.000 tonn að hámarki miðað við meðaltal handfæraafla fyrir og eftir hrygningarstopp síðastliðinna 5 ára.
- Farsvið smábáta er takmarkað sem gerir það að verkum að áhrif hrygningarstopps eru mun meiri á smábáta en önnur skip. Þetta á sérstaklega við um þá sem gera út frá höfnum á Reykjanesi, Faxaflóa og Breiðafirði.
- Það gengur gegn markmiðum um umhverfisáhrif og sjálfbærni að stefna smábátum í að stíma allt að áttfalda vegalengd en þarf til til að komast út fyrir mörk hrygningarstopps til að veiða sama magn og næst rétt utan hafnar í Faxaflóa og Breiðafirði á þessu tímabili.
- Það tímabil sem þorskur gengur inn í Faxaflóa og gefur sig í auknu mæli á handfæri er stutt eða frá miðjum mars fram í enda maí eða byrjun júní.
- Þorskur veiddur á línu og handfæri er að meðaltali smærri en þorskur veiddur í net, dragnót og botnvörpu eins og sést á meðfylgjandi frá Hafró.
- Árið 2017 var hlutfall 8 ára þorsks í afla 44,1% og 9 ára var 25,7%, en 1992 var hlutfall 8 ára þorsks 23,9% og 9 ára var einungis 6,4%
Að ofan sést þorskafli 2018 í mismunandi veiðarfæri yfir allt landið 20 dögum fyrir og á meðan á hrygningarstoppi stendur 1. til 21 apríl.
Hér er skorað á ráðuneytið að bregðast skjótt við og taka jákvætt í þessa beiðni LS.
