Fram kom í fréttum
Ríkisútvarpsins sl. laugardag
„að ísinn á norðurheimskautinu
hefur þykknað og breiðst út tvo vetur í röð. Að auki bráðnaði hann lítið
sumarið 2008. Vísindamenn telja að ef sumarið 2009 verður kalt megi gera ráð
fyrir því að ísinn nái nokkurn veginn eðlilegri útbreiðslu á ný“. http://www.ruv.is/heim/frettir/frett/store64/item0-8-25/
Þetta er ekki síst
athyglisvert í ljósi þess að á árinu 2007 bráðnaði heimskautaísinn svo hratt að
vísindamenn spáðu því hiklaust að „norðurheimskautið yrði íslaust eftir 10 til
15 ár“.
(Frétt mbl.is frá árinu
2007:
http://www.mbl.is/mm/frettir/taekni/08-08-2007/heimskautais_bradnar_hradar_en_spar_segja_til_um/).
Hvað sem öllum vangaveltum
vísindamanna líður, ráku íbúar Grundafjarðar upp stór augu þegar þeir vöknuðu í
gærmorgun. Um nóttina höfðu
heiftarleg ísaþök rekið inn í fjörðinn undan norðanbálinu sem staðið hefur
undanfarna daga.
Til að finna sambærileg
vandræði af „landsins forna fjanda’ í Grundarfirði þarf að leita allt aftur
til ársins 1859. Í bókinni „Saga Grundarfjarðar“ (http://www.gegnir.is/F?RN=5-1-68496)
er þess getið að það ár lokaði rekís frá Grænlandi firðinum með öllu í fleiri
vikur. Honum fylgdi hnausþykk
ísþoka sem lá yfir stærstum hluta norðan- og vestanverðs Snæfellsness fram undir
sumarmál.
Ekki er síður athyglisvert
að í bókinni er þess einnig getið að á árinu 1858 fylltist Grundarfjörður af
síld og gátu íbúar gengið niður í fjöru og ausið henni á land að vild.
Árið 2008 gerðist
nákvæmlega það sama. Flestir muna
eflaust eftir því að stærstu síldveiðiskip landsmanna hreinlega mokuðu upp síld
úr Grundarfirði, rétt fyrir framan fjörurnar. Slíkur var atgangur fiskiskipanna að íbúar Grundarfjarðar
höfðu vart svefnfrið fyrir skarkalanum.
Á www.hafro.is er að finna tilgátu haffræðinga
stofnunarinnar um þessa uppákomu.
Tilgáta þeirra er sú að hið flókna straumkerfi Breiðafjarðar leiði undir
ákveðnum kringumstæðum bæði uppsjávarstofna eins og síldina inn í Grundarfjörð
sem og rekís (sem eins og annar hafís er aðeins að 1/10 ofansjávar). Þar leiki Kirkjufellsröstin aðal
hlutverkið.
Það má með sanni segja að sagan endurtaki sig. Í tilfelli Grundarfjarðar á nákvæmlega 150 ára fresti.
Svona var yfir að líta í Grundarfirði í gærmorgun, 31. mars.
Kirkjufell í baksýn.
Mynd: Bergur Garðarsson
,
Sambandsstjórn FFSÍ gagnrýnir framkvæmd togararallsins